Atmosfery wybuchowe
Zagrożenie wybuchem pyłów występuje, gdy dochodzi do powstania atmosfery wybuchowej, czyli mieszaniny pyłowo-powietrznej, która znajduje się w zakresie dolnej i górnej granicy wybuchowości. W ocenie ryzyka wybuchowego określa się zasięg tych atmosfer, co pozwala na wyznaczenie stref zagrożenia wybuchem.
Rodzaje stref zagrożenia
Strefy zagrożenia wybuchem dzielimy na:
- Wewnętrzne: znajdujące się w obrębie urządzeń (np. silosy, filtry powietrza).
- Zewnętrzne: występujące na zewnątrz urządzeń (np. składowiska materiałów sypkich).
Klasyfikacja stref
Każda strefa otrzymuje oznaczenie informujące o częstotliwości występowania atmosfery wybuchowej:
- 20: atmosfera występująca stale lub przez długi czas.
- 21: atmosfera mogąca wystąpić podczas normalnej pracy.
- 22: atmosfera, która nie występuje normalnie, ale może się pojawić sporadycznie.
Generowanie atmosfer wybuchowych
Atmosfery wybuchowe mogą powstawać w wyniku procesów technologicznych, takich jak kruszenie czy mieszanie. Wśród urządzeń, w których najczęściej dochodzi do wybuchów, znajdują się:
- Silosy (20%)
- Instalacje odpylające (17%)
- Instalacje mielące (13%)
Zewnętrzne atmosfery wybuchowe często są wynikiem nieszczelności instalacji oraz wzbudzenia pyłów osiadłych. Ograniczenie ich powstawania można osiągnąć poprzez hermetyzację instalacji oraz regularne sprzątanie.
Ochrona przed skutkami wybuchu
Pracodawcy są zobowiązani do minimalizacji ryzyka wystąpienia atmosfer wybuchowych i eliminacji źródeł zapłonu. W przypadku wybuchu należy ograniczyć jego skutki do miejsca zdarzenia poprzez zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń:
- Systemy odciążania: panele dekompresyjne, klapy samozamykające.
- Systemy tłumienia: wykorzystujące materiały tłumiące.
- Izolacja wybuchu: bariery proszkowe HRD i zawory celkowe.
Dedykowany System Bezpieczeństwa Wybuchowego (DSBW)
DSBW to kompleksowy program ochrony przed skutkami niekontrolowanego wybuchu. Jego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa poprzez:
- Identyfikację i ocenę zagrożeń: opracowanie oceny ryzyka oraz dokumentacji zabezpieczeń.
- Ograniczenie ryzyka wystąpienia wybuchu: dobór odpowiednich urządzeń oraz wdrożenie systemów odpylania.
- Ograniczenie skutków wybuchu: wdrożenie systemów tłumienia i odsprzęgania.
Podstawy prawne – ATEX
W Polsce obowiązują przepisy wynikające z dyrektyw Unii Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa wybuchowego, takie jak 1999/92/WE oraz 94/9/WE. Przepisy te mają na celu harmonizację regulacji krajowych z unijnymi standardami bezpieczeństwa.Wdrożenie DSBW oraz przestrzeganie przepisów ATEX są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w zakładach przemysłowych i ochrony przed skutkami potencjalnych wybuchów pyłów.
Dodaj komentarz